Troya Antik Kenti

Troya Antik Kenti Hakkında Genel Bilgiler

1998 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giren Troya Antik Kenti, Çanakkale il sınırları içinde, Kaz Dağı eteklerinde bulunmaktadır. Şehrin kuruluşunun efsanevi kökenleri Yunan tanrı ve tanrıçalarına kadar uzanmaktadır.

Truva (Ilion) sahasındaki insan yerleşimi Erken Tunç Çağı'nda (MÖ 4. binyılın) başlamıştır. Kentte dokuz kent katmanı ve kırk iki yapı katı bulunmaktadır. Kale etrafındaki ilk savunma duvarı, MÖ 3000 civarında inşa edilmiştir ve MÖ 2500 civarında, I. Aşama'nın sonunda 110 metre çapa ulaşan iki kez genişletilmiştir. Sonraki beş yüzyılda (Tunç II-V) Erken Tunç Çağı'nın sonuna kadar yerleşim planında düzenli bir gelişme ve düzenlileşme yaşanmıştır. M.Ö 2000 yıllarında, taştan evlerin ve duvarların yeniden inşası ile çarpıcı bir kültürel değişim yaşanmıştır. Kasaba, orijinal duvarlı yerleşimin dışına önemli ölçüde genişlemiştir ve bu durum Truva VI (MÖ 1700'den itibaren) tüm platoyu kaplamasını ve onu Ege bölgesindeki en büyük şehirlerden biri haline gelmesini sağlamıştır. 

Mycenae'den ve Yunanistan'ın başka yerlerinden ithal edilen mallar, önemli ticari rolünün bir göstergesidir. M.Ö. 1350’de meydana gelen bir deprem savunma duvarları ve yıkılan evler ile birlikte Truva VI’da ağır hasara neden olmuştur, ancak şehir hızla iyileşmiştir ve daha düzenli bir şekilde yeniden inşa edilmiştir. 

Troia VIIA'yı sona erdiren M.Ö 1250 yıllarında meydana gelmiş olan geniş çaplı yangın ve katliamların kalıntıları, bu seviyenin, İlyada da ölümsüzleştirilen Truva Savaşı’nın yaşandığı ve Yunanlılar tarafından kuşatılan şehir ile aynı yer olduğu konusunda özdeşleştirmelere yol açmıştır. Ancak bu dönemde Ege bölgesinin ekonomik ve siyasal tarihi hakkında bilinenlerle birlikte, Truva Savaşı'nın asıl sebebinin Truva ile Mycenaean krallığı arasındaki yoğun ticari rekabet olması daha muhtemel bir nedendir. 

Anadolu'da tarih öncesi dönemlere ait ilk kazıları Troya'da başlamıştır. Troya’nın 1870 yılındaki bulunuşu, İlyada ve Odesa’ya duyduğu büyük hayranlık peşinde koşarak kaçak kazı çalışması yapan Heinrich Schliemann sayesinde olmuştur. Schliemann’ın ardından 1893-94 yıllarındaki araştırmalar Dörpfeld tarafından kontrol edilmiştir. Uzun bir savaş döneminin ardından Türkiye Cumhuriyeti’nin de ilanıyla, 1932-38 arası Carl Blegen’in önderliğinde tümülüsteki kazılar tekrar başlamıştır. Günümüzde Troya kazıları Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nden Prof. Dr. Rüstem Aslan önderliğinde sürdürülmektedir.