Ankara Cumhuriyet Müzesi (II. TBMM Binası)

Ankara Cumhuriyet Müzesi (II. TBMM Binası) Hakkında Genel Bilgiler

Cumhuriyet Müzesi ("İkinci Millet Meclisi Binası" olarak da bilinir), 1924-1960 yılları arasında Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi binası olarak kullanılmasının ardından müzeleştirilmiştir. Müze, Ankara'nın Ulus semtinde, Cumhuriyet Bulvarı üzerindedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak hizmet veren bir başka müze olan Kurtuluş Savaşı Müzesi (1920-1924 yılları arasında) Cumhuriyet Müzesi'nin kuzeydoğusunda bulunmaktadır.

Türk Kurtuluş Savaşı sırasında kullanılan ilk TBMM binası (şimdi Kurtuluş Savaşı Müzesi) aslında İttihat ve Terakki Partisi’ne ait bir binadır. Ancak Kurtuluş Savaşı sırasında parti feshedilerek ve yeni hükümet binayı parlamento binası olarak kullanmaya başlamıştır. Binanın küçük ve elverişsiz olmasından dolayı 1923 yılında Cumhuriyet ilan edildikten sonra, eski binanın hemen güneybatısında yeni ve daha büyük bir bina inşa edilmiştir. İnşa edilen bu yeni TBMM binasının mimarı Vedat Tek’tir. TBMM 18 Eylül 1924'te bu yeni binaya taşınmıştır. Türk siyasi tarihinin sembol yapılarından biri olan II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binası, 27 Mayıs 1960'lara kadar faaliyet göstermeye devam etmiştir. 1960 yılına kadar 2. Hükümetten 11. Hükümete kadar tüm hükümetler bu binada hizmet vermişlerdir. 1960 yılından sonra bu bina CENTO (Merkezi Antlaşma Teşkilatı) karargâhı olarak hizmet vermiştir. CENTO’nun 1979 yılında feshedilmesinin ardından, bina Kültür Bakanlığı'na devredilmiştir ve bakanlık binayı müze olarak yeniden tasarlamıştır.

İkinci Millet Meclisi Binası 1924-1960 yıllarında Atatürk lke ve inkılaplarının gerçekleştirilmesi, çok partili bir sisteme geçişi, uluslararası anlaşmaların imzalanması gibi pek çok siyasi tarihi olayın gerçekleşmesine tanıklık etmiştir. 1924-1960 yıllarında Meclis Genel Kurul Salonu olarak kullanılan salonda en fazla 600 milletvekili görev yapmıştır. Atatürk, 15-20 Ekim 1927 tarihleri ​​arasında Büyük Nutku’nu burada okumuştur.

Bina, Selçuklu ahşap tavan dekorasyonu ve Osmanlı süsleme motifleri, kemerler, saçak ve çinilerle dönemin mimari özelliklerini yansıtmaktadır. Binanın ön kısmı onarım ve tadilattan sonra yeniden düzenlenmiş ve 30 Ekim 1981'de müze olarak Mustafa Kemal Atatürk'ün 100. doğum yılında ziyarete açılmıştır. Cumhuriyet Müzesi'nde ilk üç Cumhurbaşkanı’na yani Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve Celal Bayar’a ait şahsi eşyalar, parlamentoda kullanılan çeşitli kırtasiye araçları, meclis toplantı tutanakları, meclis yoklama kitaplarından bir örnek ve Atatürk'le ilgili çalışmalar ilke ve devrimler sergilenmektedir.