Ayasofya Müzesi

Ayasofya Müzesi Hakkında Genel Bilgiler

En çok ziyaret edilen müzeler arasında yer alan Ayasofya; sanat ve mimarlık tarihi bakımından dünyanın en önde gelen anıtlardan biridir ve dünyanın 8. harikası olarak gösterilmektedir. Bu yapı daha 6.yy'da Doğu Romalı Philon tarafından da, dünyanın 8.incisi harikası olarak nitelendirilmiştir. Bugünkü Ayasofya aynı yerde fakat öncekilerinden farklı bir mimari anlayışla yapılmış olan üçüncü yapıdır. Bu yapı, İmparator Justinianos tarafından (527-565) dönemin iki önemli Mimarı olan Tralles'li (Aydın) Anthemios ile Miletos'lu (Balat) İsidoros'a yaptırılmıştır. Ayasofya, 5 yıl gibi kısa bir sürede tamamlanarak büyük bir törenle, 537 yılında de ibadete açılmıştır. 

916 yıl kilise olan yapı, 1453 Yılında Fatih Sultan Mehmed tarafından İstanbul'un fethiyle camiye çevrilerek, 482 yıl cami olarak kullanılmıştır. Ayasofya, 1935 yılında müze olarak kapılarını ziyarete açmıştır. 

Ayasofya, 537 yılında inşa edilmiş ve İstanbul'un fethi sonrasında Fatih Sultan Mehmet (İkinci Mehmet) tarafından camiye çevrilmiştir. Dünyanın sekizinci harikası olarak gösterilen Ayasofya, günümüzde Müze olarak hizmet vermektedir. Ayasofya, beş yılda çok ilkel teknoloji ile tamamlanması ve bu kadar büyük kubbeli bir yapının o zamana kadar yapılmamış olmasından dolayı dünyanın sekizinci harikası olarak gösterilmektedir. Mimarisi, ihtişamı, büyüklüğü ve işlevselliği yönünden ilk önemli yapı olan Ayasofya, Osmanlı camilerine esin kaynağı olmuş, doğu-batı sentezinin en güzel yaşatıldığı yer olmuştur. Ayasofya 916 yıl kilise, 481 yıl cami olmuş, 1935`ten bu yana müze olarak ziyarete edilmektedir. 

1500 yıllık tarihi olan Ayasofya, sanat tarihi açısından mimarlık dünyasının başyapıtları arasında yer alır. Başlangıçta bir kilise olarak inşa edilmiş olsa da, Osmanlı döneminde camiye çevrilmiş olan Ayasofya, günümüzde bir müze olarak hizmet vermektedir. Bizans dönemi ve Osmanlı dönemine ait çok sayıda sanat eserinden oluşan bir yapı bütündür. 

Ayasofya’nın zemini ve duvarları simetrik kesilmiş mermer ile kaplı iken, Kubbesi ve üst örtüsü altın kaplamalı mozaiklerle süslenmiştir. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde de kubbesine altın yaldız ile bir yazı ile Kuran-ı Kerim’den bir ayet olan Nur suresi işlenmiştir. Kubbeye yazılan bu ayet ve duvarları süsleyen yuvarlak hat panoları dönemin en ünlü Hattatı Kazasker Mustafa İzzet Efendi yazmıştır. Ana mekanda Doğu Roma İmparatorluğu Döneminde İmparatorların taç giyip İmparator olduklarının ilan edildiği bir taç giyme alanı bulunmaktadır. Burası “Dünya’nın göbeği” anlamına gelen “Ompholion” diye adlandırılmıştır. Ayasofya hem kilise olarak kullanıldığı Doğu Roma İmparatorluğu’nda hem de camii olarak kullanıldığı Osmanlı İmparatorluğu Döneminde özel gün ve gecelerin ibadet yeri olmuştu. Bu yüzden İmparatorlar büyük bağışlar yaparak Kilise olduğu dönemde Ayasofya’nın ayakta kalmasını sağlamış, Padişahlar buraları restore ederek, hediyeler vererek, yeni eklemeler yaparak Camii olan Ayasofya’nın güzelleşmesini sağlamıştır. Bu yüzden Ayasofya’nın mihrabında hem Osmanlı hem de doğu Roma dönemine ait süslemeler ve eklemeler birlikte güzelleştirir Ayasofya’yı. Yarım kubbede Hz. Meryem ve kucağında Hz. İsa mozaiği bulunurken, zeminde Osmanlı dönemi mihrabı, çinileri ve Padişah hatları bulunur. Mihrabın bir duvarını Cebrail Meleği diğer duvarını sadece kanadının ucu gözüken Mikail meleğinin mozaikleri süslerken, zeminin de ise sağ tarafta minber, sol taraftaise Padişahların namaz kıldığı Hünkâr mahfili bulunur. Ana mekan da ayrıca insanların namaz aralarında boş vakit geçirmemesi için Osmanlı Döneminde maksure adı verilen küçük bölümler yapılmıştı. Buralarda birçok ders verilerek halkın eğitilmesi sağlanmıştı. Bunun yanında halkın kitap okuyabilmesi için, Padişah Birinci Mahmut bir kütüphane yaptırmış ve kendisine ait binlerce yazma kitabını buraya bağışlamıştı.