Kariye Müzesi

Kariye Müzesi Hakkında Genel Bilgiler

Günümüzde, İstanbul’da Edirnekapı bölgesinde bulunan Kariye Kilisesi aslen Haliç'in güneyinde Konstantinopolis surlarının dışında bir manastır kompleksinin parçası olarak inşa edilmiştir.  Dışarı kısım, dışarıdaki alan anlamına gelen Chora kelimesi, başlangıçta kilisenin duvarların dışındaki konumuna atıfta bulunarak kilisenin kısaltılmış adı olarak kullanılmaya başlanmış ve kalıcı hale gelmiştir. 

Orijinal kilise 4. yüzyılın başlarında inşa edilmiş ve Büyük Konstantin'in inşa ettirdiği duvarlarının dış kısmında kalmıştır. Ancak, II. Theodosius 413-414'te kara duvarlarını inşa ettirdiğinde, kilise şehrin savunmaları içinde kalmıştır. 

Mevcut binanın bulunduğu durumun temelleri, Alexius I Comnenus'un kayınvalidesi Maria Dukaina'nın 1077-1081 yılları arasında Kariye Kilisesi'nde yaptırdığı değişikliklerden kalmadır. 12. yüzyılın başlarında, kilise -belki de bir deprem nedeniyle- kısmi bir çöküş yaşamıştır. Kariye Kilisesi, Alexius'un üçüncü oğlu Isaac Comnenus tarafından yeniden inşa edilmiştir. Ancak, binanın tamamlanması ve bugünkü haliyle kilise olması sonraki iki yüzyılı bulmuştur. Bizans devlet adamı Theodore Metochites, kiliseye birçok mozaiği ve fresklerini kazandırmıştır. Theodore'un iç mekandaki etkileyici dekorasyonu 1315 ve 1321 arasında olmuştur. Şehrin Osmanlılar tarafından fethinden yaklaşık elli yıl sonra, Sultan II. Bayezid'in Sadrazamı Atık Ali Paşa, Kariye Kilisesi'nin camiye dönüştürülmesini emretmiştir. 

Bu nedenli ikonik imgeler, mozaikler ve freskler bir sıva tabakası ile kaplanmıştır. Zaman içinde İstanbul bölgesinde sık sık meydana gelen depremler de sanat eserini olumsuz etkilemiştir. 

1948 yılında Amerika Bizans Enstitüsü'nden Thomas Whittemore ve Paul A. Underwood ile Dumbarton Oaks Bizans Araştırmaları Merkezi, Kariye Camii’sinde yapılacak bir restorasyon programına sponsor olmuşlardır. Bu restorasyon sürecinin sonunda, Kariye, Kariye Müzesi adıyla 1958 yılında müze olarak halka kapılarını açmıştır. Kariye Müzesi 2013 yılında tekrar restorasyona girmiş olduğundan, Paraklesion, naos ve aneks bölümleri ziyaretçi girişine kapalı bulunmaktadır.