Alanya Kalesi

Alanya Kalesi Hakkında Genel Bilgiler

Alanya Kalesi (Alanya Kalesi), Türkiye'nin güneyindeki Alanya kentinde bulunan bir Ortaçağ kalesidir. 6 km uzunluğundaki duvarlarla çevrili ve 10 hektarlık bir yarımada üzerinde yer alan Alanya Kalesi, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerine ev sahipliği yapmıştır.

Kuruluş tarihi ve kim tarafından kurulduğu bilinmeyen Alanya'yı, MÖ 4. yüzyıl coğrafyacı Scylax, Coracesium olarak adlandırdı. Strabon, Coracesium'u batıdan Kilikya'ya doğru ilerlendiğinde ilk görünen şehir olarak tanımlamış ve yerinin çok dik bir kaya üzerinde olduğunu söylemiştir. Sahip olduğu doğal savunmasının ve korunaklı limanının rahatlığıyla Coracesium MÖ 2. yüzyılda korsan ve isyancılar için ideal bir liman haline gelmiştir. Orta Kale kısmında bulunan büyük blok taşlı ve harçlı Helenistik duvar, MÖ 2. yüzyılda kentin hükümdarı olan Diototos Tryhon döneminden kalmadır. 

MÖ 65'te bölgedeki korsan hakimiyeti, Pompeius'un zaferiyle sonuçlanan Coracesium savaşıyla sona ermiştir. Roma döneminde şehir, duvarların genişlemesi ve yeni binaların eklenmesi ile büyümüştür. Bizans döneminde Kalonoros adıyla Alanya Kalesi, denizciler için Akdeniz'in en işlek noktası olmuştur. Kaledeki kilise (İçkale), Arap Evliyası, Cilvarda noktasındaki manastır kalıntıları ve Orta Hisar’dan İçkale’ye doğru olan kısımda, Bizans dönemine ait kalıntılar bulunmaktadır. 1221 yılında Kalonoros, kalenin eski sahibi Kyr Vart tarafından Anadolu Selçuklu Sultanı I.Alaeddin KeyKubad’a verilmiş ve adı Alaiye olarak değiştirilmiştir. I. Alaeddin Keykubad döneminde büyük inşaat faaliyetlerine başlanmış, eski duvarları sağlamlaştırılmış ve yeni duvarlar inşa edilmiştir. 14. yüzyılın ilk yarısında Alaiye, Anadolu Selçuklu Devleti'nin önde gelen ticaret kenti olarak Mısır ve Suriye ile güçlü ilişkiler sürdürmüştür. Alaiye, Selçuklu Devleti’nin (1293) yıkılmasından kısa bir süre sonra Kıbrıs Krallığı’nın ve ardından Karaman ve Alaiye Beyliği'nden (1471) sonra da Osmanlı Devleti’nin hakimiyeti altına girmiştir. Cumhuriyet döneminde Alaiye, kenti ziyaret eden Mustafa Kemal Atatürk'ün isteği üzerine Alanya adını almıştır.

Yerli ve yabancı birçok gezgin Alanya Kalesi'nden bahsetmiştir. 1332'de İbn-i Batuta, İskenderiye, Damietta ve Mısır şehirlerine kereste ihracatından; 1650'lerde Katip Çelebi, Bağdat Kalesi ile ihtişamı bakımından Alanya Kalesi'ni karşılaştırarak pamuk, ipek ve susam yetiştirdiğini; 1671 yılında Evliya Çelebi, Süleymaniye Camii ve bir sarnıç olan Akşebe Küçük Camii’nden, Orta Hisar’daki verandasız evlerden, iki medrese, altı okul, üç han, bir hamam, bir çeşme ve Aşağı Kale'deki yüz elli dükkandan bahsetmiştir.