Assos Antik Kenti

Assos Antik Kenti Hakkında Genel Bilgiler

Assos Arkeolojik Sit Alanı, Biga Yarımadası'nın (Troad) güney-batı kesiminde, Çanakkale ilindeki Ayvacık ilçesinin 17 kilometre güneyinde, Behramkale Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Antik kent, deniz seviyesinden 238 metre yükselen dik bir tepenin üzerindedir. 

Assos kentinde yerleşimler ilk Tunç Çağı'nda başlamıştır. Hitit metinlerinde bahsedilen Tunç Çağı kentlerinden Assuwa ve Homer’in İlyada’sında bahsedilen Pedasos, Assos’la çağdaş olan kentlerdir. Antik kaynaklara göre, Midilli’li Methymnian’lar M.Ö. 7. yüzyılda Assos'u kurmuşlardır. MÖ 6. yy'da Assos, Lidya'ya katılan batı Yunan devletleri arasındadır. Lidya Krallığının Pers kralı II. Cyrus tarafından yıkılmasının ardından Assos Pers İmparatorluğu’na geçmiştir. 

Deniz seviyesinden 238 m yükseklikte bulunan akropolde, M.Ö. 530'a kadar uzanan Dor stilinde inşa edilmiş olan Athena Tapınağı kalıntıları bulunmaktadır. Orijinal 38 sütundan altı tanesi günümüze kalmıştır. Akropolisin batısında, iyi korunmuş bir şekilde, MÖ 4. yüzyıldan kalma sur ve 14 metre yüksekliğindeki kuleli ana kapı bulunmaktadır. Eski bir yol, bu ana kapıdan kuzeydoğuya, M.Ö. 2. Yüzyıldan kalmış olan büyük bir gymnasium, agora ve bir bouleuterion kalıntılarına kadar uzanmaktadır. Deniz kıyısına doğru daha güneyde, 5.000 izleyici kapasiteli M.Ö. 3. yüzyıldan kalma bir tiyatro bulunur.

M.Ö. 5. yüzyılda, Atina birliğinin bir üyesi olmuştur, ancak M.Ö. 4. yüzyılın başlarında Pers kontrolüne geri dönmüştür. Assos antik kenti MÖ 4. yy'da şöhretinin zirvesine ulaşmıştır. Persler M.Ö. 334'te Büyük İskender tarafından sürülmüştür. MÖ 241 ve 133 arasında, şehir Pergamon Kralları tarafından yönetilmiştir. Bununla birlikte, MÖ 133'te, Bergama, Roma imparatorluğu tarafından kontrol edildiği için Assos kentinin kontrolünü kaybetmiştir.

Hristiyanlığın önemli din adamlarından, St. Paul ayrıca Midilli Adası'ndaki Midilli adasına giderken MS 53-57 yılları arasında olan Küçük Asya'dan üçüncü misyonerlik yolculuğu sırasında şehri ziyaret ettiği bilinmektedir. Bu dönemden itibaren Assos günümüze kadar olduğu haline bürünerek küçük bir köy haline gelmiştir.  Antik limanın sütunları, bin yıldan fazla bir süredir limanda bulunmaya devam etmektedir. 

1900'lerin başında, Assos’taki Athena Tapınağı'nın içeriğini taşınmasına yönelik bir girişimde bulunulmış ve eserlerin çoğu Louvre gibi büyük Avrupa müzelere taşınmıştır. Bu taşınan eserlerin aktardıkları görseller, hem efsanevi yaratıkların hem de hanedan olaylarını içermektedir.

2018 yılında, arkeologlar Hellenistik döneme ait hasar görmemiş bir aile mezarını ortaya çıkarmıştır. Mezarın kapağına "Aristios" adı yazılmıştır. Mezar, 21 kişilik bir aileye aittir. Aile üyelerinden biri normal şekilde gömülmüşken, kalan 20 tanesi yakılmış ve külleri urne benzeri vazoların içine yerleştirilmiştir.